24.02.2016

ՄԱՐՈՂ ԼՈՒՅՍԸ


«Դու հավատո՞ւմ ես այն ամենին ինչ անում ես …»



Բուդդան ասում է՝ «Հաղթիր  ինքդ քեզ: Այդ դեպքում հաղթանակն իսկապես քոնը կլինի և այն քեզնից չեն կարող խլել ո՛չ հրեշտակներն ու սատանաները և ո՛չ դրախտն ու դժոխքը»:

Ֆրանսիացի կինոռեժիսոր Լուի Մալի հեղինակած «Մարող լույսը» ֆիլմի հիմքը Պիեր Դրե Լա Ռոշելի համանուն վեպն է: Չնայած ֆիլմի և վեպի ավարտները չեն համապատասխանում՝ վեպում հերոսն ինքնասպան չի լինում:

Թերևս Լուի Մալը ցանկացել էր ցույց տալ հերոսի և հեղինակի ողբերգությունը: Վեպի հեղինակ Լա Ռոշելը 1945 թվականին ինքնասպան էր եղել, Գերմանիայի կողմից Ֆրանսիայի օկուպացմանը մասնակից լինելու մեղադրանքի պատճառով: Նա կարծում էր, որ Եվրոպայում ցանկացած հասարակական և քաղաքական գործունեության ու կազմակերպության տապալումի մեղքը Հիտլերինն էր:

Ինքը՝ Լուի Մալը, կարծում էր, որ այս ֆիլմով նա հետազոտում է ուղին դեպի ինքնասպանությունը կամ որ նույնն է՝ ինչո՞ւ այդ մարդիկ ապրելու պատճառ չունեն:

Կարծում եմ, ֆիլմում մեզ, ուղղակի, ցուցադրվում է դեպրեսիայի դասական օրինակ, որը շատ լավ  նկարագրել է Լա Ռոշելը և հրաշալի խաղացել գլխավոր դերակատար Մորիս Ռոնեն:

Ալեն Լեռուան, ում շրջապատի մարդիկ միշտ նկարագրում են որպես կենսուրախ, տարբեր միջավայերում իրեն լիարժեք դրսևորող տղամարդ, ում համար խենթանում են կանայք, ում միշտ ներկայացնում են որպես հավերժ երիտասարդ, կորցրել է ապրելու ցանկությունը, ողջ լինելու զգացողությունը,- « Եթե խմում և քնում ես սառած շիմաքարին, ապա ավելի լավ է այն բացվի և դու վերջապես քնես դրա մեջ»:

Նա դադարում է զգալ իր շրջապատի մարդկանց, նրանց սերը և հոգատարությունը:
Ալենն ապրում էր այս մտքերի ազդեցության տակ՝ ալկոհոլիզմից բուժումը, կնոջ հեռանալը և փողի բացակայությունը կամ որ նույնն է՝ սևի երեք, մուգ երանգները:

Եվ այս ամենը նրա մոտ մեկ հարց էր ծնում՝ ինչո՞ւ ապրել կամ ընդհանրապես ծնվել:
Ալենը կարծում էր, որ իր կյանքում երբեք էլ ոչ մի թանկ ու կարևոր բան չի եղել և նա ատում էր այն ամենն ինչ անցողիկ է, բայց ուզում էր փող ունենալ,- « Ես ուղղակի միշտ ուզում էի մի քիչ փող ունենալ…»:

Ու նա վախենում էրգուցե գալիքից:

Այս վիճակում գտնվող մարդուն ինչ էլ ասեն կամ համոզեն ընկերները, մոտիկ մարդին՝ օգուտ չէ- սրա մասին շատ լավ գիտեն միայն հոգեվիճակն ապրած մարդիկ ու հարցն ամենևին էլ այս չէ՝ արդ՞ոք  նա թուլակամ մարդ է, որովհետև մենք դառնում ենք այն, ինչ մտածում ենք: 

Ոչ ճիշտ մտածողությունն այն չարիքն է, որ մեզ ոչնչացնում է և նորից պատրաստ եմ մեջբերել  Բուդդայի խոսքերը,- «Դուք կարող եք ասել, որ չեք կարող հսկել Ձեր մտքերը, մտքերը գալիս են, երբ ուզում են, բայց դրանք չպետք է լինեն ծովի ալիքների նման և դա  հնարավոր է: Դուք չեք կարող արգելել թռչուններին ճախրել ձեր գլխավերևում, բայց անկասկած, դուք կարող եք անգելել նրանց բույն դնել ձեր գլխի վրա»:

Այս սև-սպիտակ ֆիլմն անչափ գեղեցիկ է, և այն դադարում է ձանձրալի թվալ, երբ հստակ լսում ես հերոսների ամեն բառը և երաժշտությունը, որոնք այդքան համահունչ են, երբ սկսում ես հասկանալ, որ պատահաբար չեն ընտրված ո՛չ բառերը և ո՛չ կադրերը, երբ ամենքնն իր ասելիքն ունեն: Յուրաքանչյուրս կարող ենք այս ֆիլմի մեջ մեր ողբերգությունն ու թուլությունը գտնել և դա ամոթ չէ:

Գուցե և ճիշտ է առանց ինչ-որ մեկին բան ասելու, բոլորին հրաժեշտ տալով «գնալ քո սենյակում ճամփորդության», այդ բոլոր չարիքներին, տանջանքներին դիմանալու և դրանց դեմ պայքարելու փոխարեն, ինչը և արեց Ալենըմի օր հուլիսի 23ինլավ գրքի ու շամփայնի ընկերակցությամբ

Ալենն անկասկած ճիշտ էր մեկ  հարցում՝ «Դու հավատո՞ւմ ես այն ամենին ինչ անում ես…»

Աշխատենք երրջանիկ լինել, այլ ոչ թե առաջինը …

Ֆիլմն այստեղ

Комментариев нет:

Отправить комментарий